Kitaplar
Kitapların
ListesiSürekli Yazılar
Kitap Söyleşileri
MEDYA NOTU
EMRE KONGAR
GAZETELERİN GİZLİ KRİZİ
Teknolojik değişme ve gelişmeler gazeteleri krize soktu:
Önce radyo, sonra televizyon, sonra da İnternet.
Sinema dünyasını, videoları, VCD ve CD'leri saymıyorum bile.
Sadece Türkiye'de değil, bütün dünyada gazeteler krizde.
Bu teknolojik değişme ve gelişmeler, dünyada ve Türkiye'de hem günlük yaşamın temposunu hem de haber akışının hızını inanılmaz bir ritme yükseltti.
Eskiden insanlar ülkelerinde ve dünyada olup bitenleri, akşam evlerine gidince, yemekten sonra keyifle oturdukları koltuklarında gazetelerini okuyarak öğrenirlerdi.
Şimdi yatırım kararları, ürün pazarlama projeleri, reklam stratejileri, borsa oyunları, firmaların nakit akış dengelerinin düzenlenmesi gibi alanlardaki gelişmeler, faizlerin, döviz kurlarının, ulusal ve uluslar arası piyasaların anında izlenmesini zorunlu kılıyor.
Tabii bir de bu mali ve ekonomik olayların ardında yatan, onları biçimlendiren kültürel, toplumsal ve siyasal olayların izlenmesi, irdelenmesi gerek.
Geç kalan geride kalıyor.
Eskiden "Büyük balık küçük balığı yutardı", şimdi "Hızlı balık yavaş balığı yutuyor".
Böyle bir ortam içinde, hazırlanması, basılması ve dağıtımı saatler alan ve ancak günde bir kez okurun eline geçen gazeteler tabii yavaş, çok yavaş kalıyor.
Gazeteler bu yavaşlıktan kaynaklanan dezavantajlarını, insanların beyinlerini inanılmaz bir hızla bombardıman eden binlerce haberin içinden anlamlı ve önemli olanlarını seçip okurlarına bunları sunarak ve yine bu hızlı akış içinde gözden kaçan temel çözümlemeleri, genel eğilimleri ve geleceğe ilişkin olası gelişme ve değişmeleri vurgulayarak gidermeye çalışıyor.
Ama okurların nitelikleri de değişti.
Artık evinde keyifle gazetesini inceden inceye okuyup "Ülke ve dünya ahvali üzerine düşünce üreten" okur yerine, sadece manşetlere göz atan, magazin haberlerine bakan, televizyonda ve İnternet'te olup bitenler hakkında bilgi ve yorum arayan hızlı ve yüzeysel bir okur tipi oluştu.
Gazeteler bu genel krizden iki biçimde etkilendiler:
Hem satışları hem de fiyatları düştü.
Dünyada ve Türkiye'de bütün gazeteler, yukarda anlattığım bu değişme ve gelişmelere ayak uydurmak için çeşitli önlemler alırken, bir yandan da düşen satışlar, yükselen maliyetler ve düşen fiyatların yarattığı mali ve ekonomik krizle boğuşuyor.
Satışların ve fiyatların düşüşü "sektörel" bir nitelik taşıdığı için bütün gazetelerin sorunu.
Bu düşüş hem tüm sektörde hem de yavaş yavaş olduğu için belki kamuoyunun dikkatini çekmiyor.
Oysa gazetelerin fiyatları karşılaştırmalı olarak, yiyeceğe, ulaşıma, öteki başka temel tüketim maddelerine göre çok düştü.
Sektörel sorunlar, bütün gazetelerin maliyetlerinin altında satılmasına yol açıyor.
Gazeteler bu farktan doğan zararlarını reklam gelirleriyle kapatmaya çalışıyor.
Tabii bu arada sermaye yapıları değişti, büyük sermaye medyaya girdi ve radyo, televizyon, İnternet alanlarında, holdinglerle de ilişkili olan "entegre" işletmeler kuruldu.
Bakalım bu kriz bizi daha nerelere götürecek?
