Kitaplar
Kitapların
ListesiSürekli Yazılar
Kitap Söyleşileri
MEDYA NOTU
EMRE KONGAR
İLHAN BAŞGÖZ: KARDEŞLİĞE BİN SELAM
Değerli okurlarım, size bir bayram armağanı vermek istedim bu gün:
Dünya çapındaki halkbilimcimiz Prof. İlhan Başgöz'ün yaşam öyküsü, iki değerli araştırmacı ile yaptığı bir söyleşi biçiminde kitaplaştırıldı ve geçen yılın son aylarında Tetragon yayınevi tarafından Kardeşliğe Bin Selam adıyla piyasaya verildi.
Sakın bu kitabı normal bir "yaşam öyküsü" sanmayın.
Bir polis romanı kadar heyecanlı, bir aşk romanı kadar duygusal, bir toplumbilimsel monografi kadar öğretici, bir fıkra kadar akıcı bir yapıt.
İki değerli araştırmacı, Gönül Pultar ile Serpil Aygün Cengiz, oturmuşlar İlhan Başgöz'le "yaşamını" konuşmuşlar.
Büyük hoca hakkında ön çalışmaları ve bilgileri olan iki değerli ve duyarlı araştırmacı sormuş, Başgöz anlatmış.
Başgöz hiç kuşkusuz, yapıtları, halkbilime katkıları ve ünü ülke sınırlarını aşmış, evrensel düzeyde başarıyı yakalamış bir anıt insan.
Kitapta bu anıt insanın başından geçenleri, Türkiye'nin değişim çizgisiyle birlikte, kimi zaman içiniz burkularak, kimi zaman isyan ederek, kimi zaman iftihar ederek, ama sürekli bir merakla ve heyecanla okuyorsunuz.
Kişisel olarak tanımak onuruna eriştiğim Başgöz'ün beni hayran bırakan en büyük özelliği sahip olduğu inanılmaz yaşama sevinci ve bitmez tükenmez enerjisidir.
Cumhuriyet'in kuruluşuyla yaşıt olan Başgöz, 80 yılı arkasında bıraktığı bugünlerde hala 18 yaşında bir delikanlı iyimserliği ve dinamizmi ile okuyor, araştırıyor, yazıyor, sözcüğün tam anlamıyla "yaşıyor".
İndiana Üniversitesi'nden emekli olurken bile yaptığı son iş, orada büyük çabalarla bir Türk Edebiyatı/Halkbilimi kürsüsü kurdurmak oldu.
Şu anda Van'da halkbilim araştırmalarını sürdürüyor.
Yazları Güre'de açtığı okulda akademisyenlere eğitim veriyor.
Kitap bir açıdan 1923'te Sivas'ın Gemerek ilçesinde bir ilkokul öğretmeninin oğlu olarak doğan bir çocuğun nasıl bir "uluslar arası bilimadamı" olduğunun öyküsü.
Bu anlamda sadece Başgöz'ün değil Türkiye Cumhuriyeti'nin de bir başarı öyküsü.
Ama aynı zamanda bu çocuğun çektikleri açısından, Cumhuriyet'in nerelerden geçtiğinin, dürüst ve çalışkan bir biliminsanı olmanın Türkiye'de nelere mal olduğunun da acıklı bir serüveni.
Kitapta beni en çok etkileyen bölümlerden biri, Başgöz'ün, askerlik yaparken, solcu olduğu gerekçesiyle gözaltına alınması ve götürüldüğü Sansaryan Han'da yaşadıkları.
O dönemde tuttuğu notlara göre, küçücük hücresinden su içmeye de çıkarılmadığı için, bir tas ister, içine su koymak için.
Gerçekten de ona bir tas verirler; verirler ama tasın dibi deliktir!
"Herhalde alay ediyorlar insanla" diye not alır Başgöz.
Sonrasını yine Başgöz'den dinleyelim:
"Cebimde kalan bir silgiyi kibritle eriterek delik teneke kabı lehimledim. Bayağı tuttu da. Artık yüznumaradan gelirken bu kabı su ile doldurup hücreme alabiliyorum." (s.117).
Bir başka not:
"Bir keşifte bulundum. Portakal kabuklarından bir ocak yaptım, kese kağıtlarını yakarak yemeklerimi ısıtıyorum. Pek âlâ oluyor." (s.119).
Kitabın her sayfası, hatta her satırı okuru müthiş etkiliyor.
Kendinize bir iyilik yapın ve bu kitabı okuyun.
Bana teşekkür edeceksiniz.
Yayınevinin adresi ve telefon numaraları şöyle:
Tetragon İletişim Hizmetleri A.Ş. İnönü caddesi 75/4 Meriç apt. Gümüşsuyu, 80090 İstanbul. Tel: 0212 249 9891. Faks: 0212 293 1278. e-posta: [email protected]
