Kitaplar
Kitapların
ListesiSürekli Yazılar
Kitap Söyleşileri
MEDYA NOTU
EMRE KONGAR
MEDYA YENİDEN YAPILANABİLECEK Mİ?
VI
Sevgili okurlarım, medyanın sorunlarını ve yeniden yapılanabilme olasılıklarını irdelemeye çalıştığım altıncı yazıyı yazıyorum.
Tabii altı haftadır süren bu yazı dizisi sırasında medya savaşları da durmadı.
3 Kasım 2002 seçimlerinden sonra medya ile kirli ittifak ilişkisinin yükünü sırtında taşıyan siyasal partiler iktidardan ayrılınca, savaş bu kez tiraj kavgasına dönüştü.
Tiraj kavgasının altında ise, reklam pastasından alınan pay yatıyor:
Tirajınız ne denli yüksekse, reklam verenler size o denli çok reklam akıtıyorlar, bu da yüksek maliyetleri karşılamanızı ve olanaklı ise kâra geçmenizi sağlıyor.
Dağıtım tekelinin Doğan Medya grubunun elinden çıkması, özellikle Sabah ve Hürriyet gazeteleri arasında "gerçek satış sayıları" konusunda yeni bir tartışma başlattı.
Her iki dağıtım şirketi de, rakip şirketin açıkladğı satış sayılarının gerçeği yansıtmadığını öne sürüyor.
Kanımca bu işin çözümü her iki dağıtım şirketinin de bağımsız bir denetim kurumu tarafından ciddi bir biçimde çözümlemeye ve takibe alınması, bu süreç sonunda da satış sayılarının bu bağımsız denetim şirketi tarafından açıklanmasıyla gerçekleştirilebilir.
Tabii Bilgin-Ciner grubu ile Doğan grubu böyle bir çözüm üzerinde anlaşırlar mı, o da ayrı bir konu.
Şimdi gelelim bu savaş ortamında Cumhuriyet'in durumuna.
Cumhuriyet gazetesi hem kısaca editoryal bağımsızlık denilen haber ve düşünce özgürlüğünü korumak hem de karşı karşıya bulunduğu mali ve ekonomik sorunları aşmak için ilginç bir yapısal dönüşüm gerçekleştirdi geçtiğimiz yıllarda.
Gazetenin imtiyaz sahibi İlhan Selçuk'un da bir kaç kez okurlara aktardığı bu örgütlenme şöyle:
En yukarda, Cumhuriyet isminin imtiyaz sahibi olan Cumhuriyet Vakfı var.
Aslında Cumhuriyet isminin kullanılması ve korunması bütünüyle, sermaye sahiplerinden de bağımsız olarak Vakfın, yani bugünkü durumda Vakfın imtiyazı devretmiş olduğu İlhan Selçuk'un denetiminde.
Cumhuriyet Gazetesi, Vakfı temsilen imtiyazın sahibi olan İlhan Selçuk'un verdiği yetkiyle, Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık A.Ş. tarafından yayımlanıyor.
Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık A.Ş.'nin ortakları ise gazete çalışanları.
İmtiyaz sahibi olan Vakıf ile gazeteyi çıkaran anonim şirket arasında bir de Holding var.
Yenigün Holding, gazeteye kaynak bulmak üzere on milyon dolar sermayeyi hedefleyerek oluşturulmuş bir yapı.
Bu holdingin hisseleri en çok yüzde yirmi oranında tek bir şirketin ya da kişinin elinde olabiliyor.
Gazetenin haber ve düşünce özgürlüğüne yani editoryal bağımsızlığına hiç bir müdahele hakkı yok.
Sadece holdingin kaynakları, Yeni Gün A.Ş. tarafından gazetenin çıkarılmasında kullanılıyor.
Zaten gazetenin isim yani imtiyaz hakkı da Vakfın.
Vakfın izin vermediği her hangi bir yönetimin (şirketin ya da kişinin) gazeteyi çıkarma hakkı bile yok.
Holdingin hisseleri ise herkese açık.
İşte basında okurların sık sık, "Cumhuriyet satıldı mı?" sorularına yol açan alım-satım haberleri, bu holding hisselerinin satışıyla ilgili.
Şeffaflığı sağlamak için Sermaye Piyasası Kuruluna çok hisseli şirket olarak tescil edilmiş bulunan holdingin hisse sahipleri arasında Cumhuriyet çalışanları ve pek çok Cumhuriyet okuru var.
Haftaya devam.
