Emre Kongar'ın Resmi^* İnternet Sitesi

Bu haftanın başında 2 Şubat günü bir elektronik posta aldım...

Aydın Sami beyin kızı Ferda hanım, bu çok sevdiğim, çok saydığım dostumu gece kaybettiğimizi bildiriyordu.

Cenaze bilgilerini verdikten sonra, mektubunu "Sizi çok sevdiği ve saydığını bildiğim için paylaşmak istedim." diye bitiriyordu.

"Demek ki duygularımız karşılıklıymış" diye düşündüm ve nostaljik duygulara daldım.

Sevgili okurlarım, kişisel sitemde, kişisel yaşamımı ve duygularımı yayınlama ayrıcalığımı kullanmak için, içimi dökmek amacıyla bu yazıyı yazdığımı sanmasınlar...

Elbette o amaçla da yazabilirim...

Yazıyorum da zaten.

Ama bu yazıyı bir "İsimsiz kültür kahramanını" size tanıtmak, böyle tanımadığımız binlerce insan olduğunu, çağdaş Türkiye'nin onların omuzlarında taşındığını ve yükseldiğini anımsatmak, biraz moralinizi düzeltmek ve bir de kültür hizmetinde bulunarak bir kitap almanızı tavsiye etmek için yazıyorum.

Aydın Sami Güneyçal'ı 1960'lı yıllarda tanıdım.

Ankara'da Kocabeyoğlu Pasajı içinde, dar koridorlardan birine yerleştirdiği raflarda kimi zaman eski ve değerli ama genellikle yeni kitapları indirimli fiyatlarla satıyordu.

Doğrudan yayıncılardan, genel dağıtıcı indirimiyle aldığı kitapları okurlara, kitapçı dükkanlarına yaptığı iskontoyla veriyordu.

Biz de önceleri oğlumla, sonra da, bize katılan ikiz kızlarımla, eşimi rahatlatmak için her Cumartesi yaptığımız "pazar alışverişi, yemek, sinema, kitapçı gezme" programında mutlaka ona uğruyor ve genellikle kitap alıyorduk. (Meraklısı bu gezilerin öykülerini "Yaşamın Anlamı" adlı kitabımda bulabilir.)

Örneğin "Üç Silahşörler"in yeni baskılarını ondan satın aldığımı çok net olarak anımsıyorum.

Daha sonra, Kocabeyoğlu Pasajı'nın seyyar raflarından, İzmir Caddesi'ndeki Amerikan Pazarlarının olduğu Öztuğ Pasajı'nın merdiven altındaki küçük bir dükkana taşındı.

Her Cumartesi sinemadan sonra, çocuklarla birlikte ona uğradığımızda hem yeni kitaplara bakar, satın alır, hem kültür, edebiyat sohbetleri yapar hem de kitap yığınlarının üzerine oturarak ısmarladığı çayı içerdik:

Aydın Sami Güneyçal, bizim ailenin bir ferdi olmuştu!

Benim için, Ankara'nın, çocuklarımla yaptığım Cumartesi gezilerinin, dostluğun, kültür arkadaşlığının, 1960'ların sonuyla 1980'leri başına kadar yaşadığım dönemin nostaljik simgesidir Aydın Sami Bey.

Ferit Devellioğlu'nun muazzam eseri "Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat"ın yayın haklarını almıştı ve onu yeni basıma hazırlıyordu.

Bütün lûgatı bilgisayara geçirmek gibi akıl almaz bir işe girişmişti.

Ama lûgattaki sözcüklerin Arapça yazımlarının bilgisayara geçirilmesi için özel klavye gerekiyordu ve böyle bir teknolojiyi Türkiye'de bulmak olanaksızdı. (1980'lerden söz ettiğimi anımsatırım.)

İğneyle kuyu kazmak gibi bir işti bu ve Arapça ve Türkçe imlalarla hatasız bir metni bilgisayarda dizmek çok ama çok zordu.

Aydın Sami Bey, sakin sesi, gözlüklerinin üstünden bakan sevecen gözleriyle bu işe giriştiğini haber verdiğinde herhalde 1980'li yılların başındaydık.

Yılmadı, usanmadı, yıllarca çalıştı didindi, büyük paralar harcadı ve sonunda başardı.

Sanıyorum bu çabaları on yıldan fazla sürdü.

1993 yılımda çıkan 11. baskı baskı artık "Yayına Hazırlayan Aydın Sami Güneyçal" ibaresini taşıyor ve "Eski ve Yeni Harflerle" diyerek, "Yeniden Düzenlenmiş ve Genişletilmiştir" müjdesini veriyordu.

Aydın Sami bey sadece metni bilgisayar ortamına aktarmakla kalmamıştı elbette:

Çok önemli sayıda yeni terim ve sözcük de eklemişti...

Üstelik de Arapça imlaları ve okunuş biçimleriyle birlikte.

Değerli okurlarım, Devellioğlu'nun "Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgatı" bir kültür hazinesi, bir kültür abidesidir...

Her evde bulunması gerekir.

Sizin evinizde hâlâ yoksa hemen bir tane edinmenizi tavsiye ederim.

Ben en azından, haftada bir ona başvurmak gereksinmesi hissediyorum...

Ve her baktığımda Devellioğlu'ne ve Güneyçal'a teşekkür ediyorum.