Emre Kongar'ın Resmi^* İnternet Sitesi

İster çöksün, ister çökertilsin, bir devlet nasıl yok olur?

Uzak tarihe, yakın tarihe, istersiniz günümüze bakın...

Bunun bir tane ölçüsünü bulacaksınız:

Kimlik farklılıkları!

Bu kimlik farklılıkları, esas olarak ya din ve mezhep ya da ırk ve milliyet temelinde işlevsel oluyor, dil ile de dışa vuruluyor.

Bir de tersten soru soralım:

Farklı kimliklerin bir arada yaşaması, yani farklı kimliklerden oluşan bir devletin devamı neye bağlıdır?

Bunun için en başta "birlikte yaşama iradesi" gerekli.

"Birlikte yaşama iradesinin" oluşması ise iki nesnel, bir öznel, iki de siyasal koşula bağlı gibi:

Birinci nesnel koşul, bütün kimliklerin eşit hak ve özgürlüklere sahip olması...

İkinci nesnel koşul, bütün kimliklerin sadece kağıt üzerinde değil işlevsel olarak, gerçek yaşam koşullarında da sosyal, ekonomik ve siyasal olarak fırsat eşitliğine sahip olması.

Öznel koşul ise, bütün kimliklerin "birlikte yaşama iradesinden" ortak ve bireysel yarar sağladıkları konusunda yaygın bir izlenim ve bir bilinç.

Elbette biri iç biri dış olmak üzere iki de siyasal koşul gerekli:

İç siyasal koşul, her kimliğin liderlerinin "birlikte yaşama iradesini" temsil etmesi.

Dış siyasal koşul, dünya egemenlerinin, farklı kimliklerin ayrılıkçılıklarını teşvik etmemeleri ve desteklememeleri.

Evet sevgili okurlarım, görüldüğü gibi, bu koşulları sıralamak kolay...

Ama her biri kendi içinde sonsuza yakın sorun barındıran, üstelik tarihin, geçmiş hataların büyük yükünü taşıyan kalemler.

Artık kararı siz verin:

Farklı kimliklerin bir arada yaşadığı bir devletin çökmesi, çökertilmesi mi kolay, yoksa devam etmesi mi?

Tabii işin bir de yukardaki iki nesnel koşulla ilgili uygulamalara ilişkin tarafı var.

Burada da altı ilke görünüyor:

1) Ortak bir iletişim için gerekli ortak bir dil.

2) Ortak bir yaşam için gerekli ortak bir hukuk.

3) Bunları destekleyecek genel bir eğitim.

4) Gerçekten temel insan hak ve özgürlüklerine dayalı hakiki, işler bir demokrasi.

5) Bütün kimliklere eşit fırsat tanıyan ve ortak refah getiren bir ekonomi.

6) Ve bütün bunları koruyacak güçlü bir ordu.

Görüldüğü gibi hiç de kolay gerçekleşecek koşullar değil bunlar.

Türkiye'yi ve onu on yıldır yöneten AKP iktidarının genel politikalarını, yaptıklarını düşündüğümüzde...

Ne diyelim: