Kitaplar
Kitapların
ListesiSürekli Yazılar
Kitap Söyleşileri
AYDINLANMA
EMRE KONGAR
OBSCURANTISM: BİLMESINLERCİLİK
Kartal'da çöken bina haberlerine hem mahkemece hem de RTÜK tarafından yasak getirilmesi beni çok şaşırttı:
Olayda ne "Milli Güvenlik", ne "Kamu Düzeni" ne "Halkın Tahriki" ne "Müstehcenlik" ne de "Şiddet/Vahşet" gibi ögeler vardı.
Olay kabaca "fırsatçı/oportünist" siyasal iktidarların seçim önceleri gecekondular için çıkardıkları imar aflarının trajik bir sonucuydu.
Öyle anlaşılıyordu ki, tam Belediye Seçimleri öncesinde oy avcılığı için yeni bir "İmar Barışı" uygulaması başlatan iktidar, bu uygulamasının trajik sonuçlarından biriyle yüzleşmekten çok rahatsız olmuştu.
Ayrıca sonradan ortaya çıktığına göre, 21 insanımızın hayatına mal olan bina bu iktidara uzanan bir takım ilişkilerle inşa edilmişti.
* * *
Aslında bu yasakçı tutum ve davranışın bir adı var:
Bilmesinlercilik deniyor buna!
Kısacası "Bizden başka kimse bilmesin" diyenler için üretilmiş bir terim.
İngilizce adı "Obscurantism".
* * *
Terim, Hıristiyan softaların tutum ve davranışları için üretilmiş:
1500'lerde Hıristiyan softalar, İncil ve ona dayalı olanların dışındaki kitapların, özellikle de Yahudilikle ilgili olanların yakılmalarını önermişler; terim önce onlar için kullanılmış.
Daha sonra, yine din adamlarının tekelci "sadece biz biliriz" tavrına karşı genişletilmiş:
Terim sadece yasakçıları kapsamıyor; muğlak ifadelerle ve anlaşılmaz kavramlarla gerçekleri gizleyenler ve saptıranlar için de kullanılmaya başlanmış.
Örneğin, Aydınlanmacı düşünürler, kendilerine karşı çıkan gerici dincileri böyle tanımlıyorlar.
İncil'in Latince dışında başka bir dilde okunmasını istemeyenleri, dini kavramları kendi tekellerinde tutmak isteyenleri, her türlü bilginin geniş kitlelerce paylaşılmasına karşı çıkanları da kapsıyor.
Sonuçta, ilk olarak kendi vaazları dışındaki dini bilgilerin, sonradan her türlü bilginin, geniş kitlelere yayılmasını engellemek isteyenlerin yaptıklarına verilen bir isim haline gelmiş Obscurantism, Bilmesinlercilik.
İnternet'te bir araştırma yapıldığında Obscurantism karşılığı olarak "Bilmesinlercilik", "Gericilik", "Bilgisizlik taraftarlığı", "Örümcek kafalılık", "Özgür düşünce karşıtlığı", "Belirsizlik", "Anlaşılmaz olma durumu", "Gelişme ve entelektüel ilerleme karşıtlığı" gibi açıklamalar görülüyor.
* * *
Bugün Türkiye'deki "Obscurantistler", yani "Bilmesinlerciler", "Eğitim düzeyi arttıkça oylarımız düşüyor" diyen ve kendi yanlışlarından dolayı ortaya çıkan her olaya yayın yasağı koyan AKP iktidarı ve onun emirlerini uygulayanlardır.
