Kitaplar
Kitapların
ListesiSürekli Yazılar
Kitap Söyleşileri
AYDINLANMA
EMRE KONGAR
FUTBOL SAVAŞI
Bir futbol maçı iki ülke arasında savaşa yol açabilir mi?
Koşullar hazırsa EVET!
Peki iki ülke arasındaki bir savaşın koşulları nedir?
Hiç kuşkusuz ekonomik rekabet ve siyasal düşmanlık.
Elbette, siyasal iktidarların ve halkların böyle bir savaşa girişmeleri, çok ciddi biçimde, bir “suçlama”, bir “dışlama” ve bir “düşmanlaştırma” süreci sonunda olanaklı olur.
Bu sürecin baş sorumluları da hiç kuşkusuz savaşa karar veren yöneticiler ve bu yöneticilerin emrinde, halkları birbirine düşmanlaştıran medyadır.
* * *
Trabzon’da, Fenerbahçe-Trabzonspor maçından sonra meydana gelen olaylar ve sorumlu bir politikacının yaptığı yorumlar, bana kötü yöneticilerin, medyanın da kışkırtmalarıyla, birbirine düşmanlaştırılan seyircilerin tepkilerini ve bir savaşa bile yol açan El Salvador-Honduras maçını anımsattı:
1970 Dünya Kupası elemeleri için 1969’da karşılaşan El Salvador ile Honduras arasında oynanan üçüncü maç sonrası çıkan savaş, dünya literatürüne “Futbol savaşı” olarak geçmişti.
3 bin kadar kişinin öldüğü 10 bin kadar kişinin de yaralandığı savaşın esas çıkış nedeni, El Salvador’un, galip gelmesine rağmen, ülkesindeki El Salvadorluları geri yollamak isteyen darbeci diktatör Oswaldo López Arellano’nun politikalarından dolayı Honduras’a saldırmasıydı.
* * *
Maçların öyküsü kısaca söyledir:
El Salvador ile Honduras Dünya Kupası finallerine katılabilmek için ilk maçlarını 8 Haziran 1969'da Honduras'ta yaparlar ve Honduraslıların gürültü yaparak uyumalarına izin vermedikleri El Salvador milli takımı, maçı 1-0 kaybeder.
5 Haziran 1969'daki rövanş maçında aynı senaryoyu Honduraslı futbolculara karşı uygulayan El Salvadorlular, maçı 3-0 kazanırlar.
Meksika’da 27 Haziran 1969'da oynanan play-off maçını ise El Salvador, uzatmalarda attığı golle 3-2 kazanır ve kısa bir süre sonra da Honduras’a saldırır.
20 Temmuz'da ateşkes sağlanır, El Salvador birlikleri de Ağustos başında Honduras'tan çekilir.
* * *
Honduras’ın El Salvadorlulara karşı olan düşmanlığının nedeni, nüfus yoğunluğu yüksek ve küçük bir ülke olan El Salvador’dan insanların, bir “Muz Cumhuriyeti” olan seyrek nüfuslu Honduras’a göç edip burada tarım yapmaya başlamalarıdır.
Diktatör Oswaldo López Arellano, gittikçe bozulan ekonominin sorumlusu olarak ülkesindeki Salvadorluları gösterir ve sayıları 300 bine ulaşan komşu ülkenin bu insanlarını sınır dışı etmeye başlar.
Elbette bu düşmanlık, El Salvador’da da aynıyla karşılık bulur.
El Salvador halkı ile Honduras halkı arasında ekonomik rekabetten kaynaklanan bu düşmanlık her iki ülkenin yöneticileri tarafından da körüklenerek iyice tırmanır.
Bunun düşmanlık ortamında, ilk maçı kaybeden Salvador milli takımının yenilgisinden sonra bir genç kızın üzüntüden intihar ettiği iddiası medyaya yansır.
El Salvador’daki ikinci maçta, Honduraslılar, bu genç kızın fotoğraflarıyla kendilerine saldıran Salvadorluların elinden, ancak El Salvador ordusunun yardımıyla kurtulur ve ülkelerine dönebilirler.
Üçüncü maç tan sonra, El Salvador’un, galip gelmesine rağmen Honduras’a saldırmasının altında işte Honduras’tan sınır dışı edilmeye başlayan Salvadorlular sorununun tırmandırdığı bu düşmanlık yatmaktadır.
* * *
Özet olarak, savaş için:
Düşmanlık şahane, maç bahanedir!
