Kitaplar
Kitapların
ListesiSürekli Yazılar
Kitap Söyleşileri
AYDINLANMA
EMRE KONGAR
TUTUKLULAR VE MAHKÛMLAR DA İNSANDIR
Sevgili okurlarım, bir ülkenin uygarlık düzeyi ilk bakışta onun trafik düzeninden, derinliğine bakıldığında ise cezaevlerinden anlaşılır.
Türkiye, uluslararası karşılaştırmalı istatistiklerde, gerek Demokratik Rejim, gerek Hukuk Devleti, gerekse Medya Özgürlüğü konularında sürekli olarak aşağı doğru bir eğilim gösteriyor.
Bence ülkemizin en önemli sorunlarının başında, cezaevlerinde yatan mahkûm ve tutuklu sayısının yüksekliği geliyor.
Bu sayının yüksekliği, hem ülkede işlenen suçların arttığını gösteriyor...
Hem de tutuksuz yargılanma esas olduğu halde, özellikle siyasal suçlarda, "önce tutukla sonra yargıla" ilkesinin hemen hemen genel uygulama haline gelmiş olmasını.
Örneğin, Euronews, hapishanelerde bulunan hükümlü ve tutuklu sayısının son yedi yılda rekor seviyede arttığını belirtmiş.
Euronews'in TÜİK ve Adalet Bakanlığı verilerine dayandırdığı haberine göre 2011 yılında ceza infaz kurumlarındaki mahpus sayısı 128 bin iken bu sayı 2022 sonunda 341 bine yükselmiş.
Habere göre, Türkiye'de 100 bin kişiden 356'sı hapishanelerde bulunuyor.
Bu oran Avrupa Birliği ülkelerinde ise 106.
Buna göre Türkiye'de hapishanelerdeki mahpus oranı AB'nin 3,4 katı.
Türkiye aynı zamanda, Avrupa'da cezaevlerinin en kalabalık olduğu ülke.
* * *
Ben de Ceza İnfaz Kurumları İstatistikleri'ne baktığımda, "Ceza İnfaz Kurumunda Bulunan Tutuklu/Hükümlü Mevcutları" konusunda bulabildiğim en son sayılar 31 Mart 2022 tarihliydi.
Bu sayılara göre, cezaevlerinde 2022 başında toplam 314 bin 502 kişi vardı.
Mahkûmların dağılımı şöyleydi:
Erkek 264.935 Kadın 10.360 Çocuk 670
Toplam 275.965
Cezaevindekilerin yüzde 88'i.
Tutukluların dağılımı da şöyleydi:
Erkek 35.318 Kadın 1.813 Çocuk 1.406
Toplam 38.537
Cezaevindekilerin yüzde 12'si.
* * *
Benim, taraf, suç, kimlik, ideoloji ve kişilik farkı gözetmeksizin, sadece haksızlık ve hukuksuzluklara değindiğim fark edildiği için, her kesimden, her konudaki mahkûm ve tutuklulardan ve yakınlarından pek çok şikayet iletisi alıyorum.
Kimisi doğrudan mektup yazarak, kimisi sosyal medya üzerinden, çok çeşitli sorunlar aktarıyorlar.
Şikayetlerin başında, yaşlı ve hasta mahkûm ve tutukluların sağlık ve tedavi sorunları var.
Üzerinde durulan sorunlar arasında "tecrit uygulaması" şikayetlerinin çokluğu dikkatimi çekiyor.
Bir de, infaz konusunda, denetimli serbestlik hakkının kullandırılmasında çok haksızlık yapıldığı belirtiliyor.
Ayrıca yakınlarla görüşmelerde çok sorun yaşandığı vurgulanıyor.
* * *
Cezaevleri esas olarak, insanların "ilaveten cezalandırıldığı" değil, verilen "serbestlikten mahrumiyet" cezasının "sadece infaz" edildiği yerlerdir.
Bir başka deyişle, bir cezaevi aslında ve bir eğitim ve bir tedavi kurumu olarak düzenlenmeli ve öyle yönetilmelidir.
Oradaki tutuklu ve mahkûmların da, aynen orada görevli olan devlet memurları gibi, birer insan oldukları asla unutulmamalıdır.
