Kitaplar
Kitapların
ListesiSürekli Yazılar
Kitap Söyleşileri
AYDINLANMA
EMRE KONGAR
VAHDETTİN KRONOLOJİSİ 2
Sevgili okurlarım, 24 Kasım öğretmenler gününüz kutlu olsun.
Öğretmenliğimi, zaman zaman, Cumhuriyet Gazetesi’ndeki sütunumda sürdürmeye çalışıyorum:
Vahdettin’in ihanetine ilişkin dün başladığım tarihsel olaylarının dizinine bugün devam ediyorum.
* * *
30 Mart 1919.
Sadrazam Damat Ferit, Padişahla birlikte hazırladığı İngiliz mandası isteyen öneriyi resmen İngilizlere sundu.
Webb, Londra’ya gönderdiği şifreli belgede, Vahdettin adına Sadrazamın yaptığı bu ziyarette, “İngilizlerin istedikleri yerleri işgal etmesi, 15 yıl Osmanlıları koruması, Ermenistan’ın bağımsız olacağı, İngilizlerin maliyeyi kontrol etmesi, gibi maddelerin yer aldığını; Osmanlı Devleti’nin İngiltere’ye tamamen boyun eğdiğini (Webb’in kullandığı deyim: Total submission),” belirtiyordu.
15 Mayıs 1919.
İzmir işgal edildi.
16 Mayıs 1919.
Mustafa Kemal, Samsun’a gitmek üzere İstanbul’dan ayrıldı.
16 Mart 1920.
İstanbul işgal edildi.
10 Nisan 1920.
Seyhülislam Dürrizade’nin Mustafa Kemal ve arkadaşlarının öldürülmelerini isteyen fetvası yayınlandı.
23 Nisan 1920.
Büyük Millet Meclis’i Ankara’da açıldı.
13 Mayıs 1920.
Vahdettin, Anzavur isyanına katılanları ödüllendirdi.
24 Mayıs 1920.
Vahdettin, İstanbul Divanı Harbi’nin Mustafa Kemal , Ali Fuat Cebesoy, Halide Edip ve arkadaşları hakkında verdiği idam kararını onayladı.
27 Mayıs 1920.
Vahdettin, Fevzi Çakmak için verilen idam kararını onayladı.
15 Haziran 1920.
Vahdettin,İsmet İnönü, Fehmi Gerçeker , Refet Bele, Ankara Müftüsü Rıfat Börekçi , Dışişleri Bakanı Bekir Sami, Celalettin Arif , Yusuf Kemal Tengirşenk, Hamdullah Suphi Tanrıöver , Fahrettin Altayhakkında verilen idam kararlarını onayladı.
14 Temmuz 1920.
Vahdettin, Kuvayı Milliye’ye katılan subayların ölüme mahkûm edilmesini onayladı.
28 Temmuz 1920.
Sadrazam Damat Ferit, İngiliz Yüksek Komiseri Roberck ’e “Kürtleri Mustafa Kemal’e karşı kullanalım,” önerisini yaptı.
10 Ağustos 1920.
Sevr Antlaşması imzalandı, Vahdettin bu antlaşmanın hükümet tarafından imzalanmasını onayladı.
7 Mart 1922 tarihli belge.
Londra temaslarına hazırlanan heyetin belgelerinin İngilizlere iletilmesi.
* * *
Pazar günü, üçüncü yazıma, tarihteki bu korkunç casusluk olayına dayalı olan ihanetin öyküsü ile devam edeceğim.
