Kitaplar
Kitapların
ListesiSürekli Yazılar
Kitap Söyleşileri
AYDINLANMA
EMRE KONGAR
"ŞAHSIM DEVLETİ" VE "ANOMİ"
"Şahsım Devleti", tek bir kişinin bir ülkeyi, o kişinin duygularına, düşüncelerine ve kararlarına göre yönetmesi demektir.
"Anomi" ise çok kısaca "kuralsızlık" anlamına geliyor.
* * *
"Şahsım Devleti", bir devletin birbirlerinden ayrı ve bağımsız olması gereken tüm yargı, yasama ve yürütme güçlerinin tek bir kişinin yönetimine verilmesi ile ortaya çıkan otoriter bir yönetim biçimidir.
Böyle bir yönetimde artık "Demokratik" bir yapıdan, "Temel Hak ve Özgürlüklerden" söz etmek olanağı yoktur.
Hele hele devleti yöneten o bir tek kişi, zaman içinde, değişen konjonktüre göre birbirine zıt kararlar alıyorsa, müttefiklerini ve düşmanlarını çok sık değiştiriyorsa birbirlerinin yerine geçiriyorsa, artık ne adaletten ne hukuktan ne de klasik anlamda bir devletten söz etmek olanağı kalır.
* * *
"Anomi", genellikle toplumların hızlı değişme zamanlarında ortaya çıkar.
Toplumbilimin en eski kavramlarından biridir.
İlk kez Emile Durkheim tarafından öne çıkarılmış daha sonra Talcott Parsons ve Robert Mertongibi çağdaş bilim insanları tarafından yeniden toplumsal çözümlemelerde kullanılmaya başlanmıştır.
Esas olarak hızlı değişme zamanlarında toplumun siyasal, toplumsal, ekonomik ve kültürel yapıları arasında, bu yapıların farklı hızlarda ve hatta bazen farklı yönlerde değişmelerinden dolayı ortaya çıkan uyumsuzluk ve sürtüşmelerden oluşur.
Çok temelde, bir toplumdaki değer ve ahlâk çatışmalarından, değerlerin ve ahlâkın toplumsal bütünlüğü sağlama fonksiyonlarını yitirmelerinden kaynaklanır.
"Anomi"nin belirtileri şunlardır:
1) Toplumdaki kurallar belli olmadığı için, bireyler hayatta başarılı olma yollarının tıkalı olduğunu görürler.
2) Bireyler, gelecek için kendilerine koydukları gelişme hedeflerin gerçekleştirilme olanaklarının arttığını değil, azaldığını düşünür.
3) Toplumdaki başarı yollarını tıkalı gören, toplumla değer ve ahlâk bağları zayıflayan veya kopan insanlar, bir boşluk ve hiçlik duygusuna kapılırlar.
4) Toplumda bütün alanlarda güven duygusu azalır. Bireyler destek için kurumlara da kişisel ilişkilere de güvenemezler.
5) Böyle bir yapıda geleceğe ilişkin umutlar yok olur.
6) Mevcut siyasal liderlere ve mevcut siyasal yapıya olan güven kaybolur.
7) Siyaseten tam geri çekilme, tam içine kapanma, tam küskünlük veya tam biat, tam bağlılık, tam bağımlılık gibi demokratik rejimlerde pek sık görülmeyen tepkiler yaygınlaşma eğilimi gösterir.
8) Adalete karşı da güven yitirildiği için toplumda anlaşmazlıkların hukuk dışı yollarla çözülme yolları aranmaya başlanır, şiddet yaygınlaşma eğilimi gösterir.
9) Sonuç olarak toplum dışına göç ve intiharlar artma eğilimi gösterir.
* * *
Özet olarak "Şahsım Devleti", "Anomi" yaratır ve sadece devletin değil, toplumun da gerilemesine hatta çökmesine yol açar.
